تقویت تاب آوری به هنگام وقوع بحران ها می تواند جامعه را به شرایط سابق خود بازگرداند و به گفته یک روانشناس اجتماعی، جامعه ما تاب آور است اما مسوولان باید بدانند که آستانه آن حدی دارد و با نادیده گرفتنش جامعه آسیب های جدی خواهد دید.
کد خبر: ۷۳۳۳۶۰
تاریخ انتشار: ۲۱ فروردين ۱۳۹۸ - ۱۲:۲۲ 10 April 2019

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، مدیریت بحران تعریف مشخصی دارد که جامعه و عملکرد سازمان ها در صورت بروز آشفتگی و خطر دچار اختلال نمی شوند بلکه این قدرت را دارند تا با مشکلات مقابله کنند. 
در سیل های اخیر در کشور همواره این نقد به سازمان مدیریت بحران است که در بحران های متعدد نمی تواند مشکلات را مدیریت کند. در این باره باید گفت که به غیر مباحث فنی در مدیریت، باید به فرایند تاب آوری نیز توجه کرد، فرایندی که مربوط به لحظه وقوع بحران نیست بلکه نیازمند برنامه طولانی مدت در آموزش جوامع است.
در ایران که نابسامانی های زیست محیطی و اقتصادی در حال تکرار است، توجه به تاب آوری و آموزش آن می تواند در مواقع بحران جامعه را به شرایط قبلی خود بازگرداند و کمترین خسارت ها و آسیب های روانی و اجتماعی را به جای بگذارد.
باتوجه به مخاطرات و آسیب های سیل و لزوم توجه به تاب آوری، پژوهشگر ایرنا با «علیرضا شریفی یزدی» روانشناس اجتماعی گفت و گو کرد.
این روانشناس اجتماعی در این خصوص گفت: تاب آوری تعریفی روانشناختی و اجتماعی دارد و یا به عبارت بهتر مفهومی روانشناسی اجتماعی است. به این معنی که چه فرد یا جامعه بتواند مهارت هایی را در خودش ایجاد کند که در مواقع بحرانی بتواند به سرعت مدیریت کند و از این پیچ و خم ها، مسائل و مشکلات و سختی های محیطی که بهشان وارد می شود بیرون آید و خودش را بتواند بازسازی کند، در مقابل مشکل به شکل سازنده روبرو شود و البته برخی هم همین کار را انجام می دهند ولی به شکل منفی و فردی دچار افسردگی می شوند، این هم نوعی مقاومت در مقابل مشکلات است که مقاومت منفی است.
وی در مورد میزان تاب آوری جامعه گفت: اینکه جامعه ما، جامعه تاب آوری است، شکی نیست زیرا ما به دلیل اینکه سالیان طولانی سختی های ریز و درشت را چشیده ایم، یقینا به نسبت بسیاری از جوامع دنیا، جامعه ایران، جامعه تاب آورتری است. ما مسائل قبل از انقلاب و حین انقلاب را داشتیم و بعد جنگ، مشکلات اقتصادی و تحریم بود و الان سیل و سال قبل زلزله را داشتیم. 
مناطقی که سابقا آسیب بیشتری دیده و توانسته اند خودشان را جمع کنند، این افراد معمولا تاب آوری بیشتری دارند. تاب آوری مناطقی که فشارهایی را تجربه کرده اند و خودشان را جمع کردند مثل جنگ در خوزستان و ... معمولا میزان تاب آوری شان در بحران ها بیشتر از مناطقی است که تا به حالا هیچ سختی را در زندگی شان تحمل نکرده اند.
ما جامعه تاب آوری هستیم ولی باید یادمان باشد که تاب آوری اجتماعی یک آستانه ای دارد ولی از یک حد به بعد تاب آوری کار نخواهد کرد و ممکن است ایجاد مساله کند. مسوولان و سیاست گذاران و برنامه ریزان باید این را بدانند که تاب آوری حدی دارد و می شود از آن استفاده کرد برای اینکه سرمایه اجتماعی را در جامعه افزایش داد. 
شریفی یزدی درباره تاب آوری اجتماعی در سیل های اخیر بیان کرد: به اعتقادم با فرهنگ تاب آوری که ما داریم، سریع می توانیم خسارت ها و آسیب ها را جمع کنیم، به غیر از خسارت های اقتصادی، به لحاظ روحی و روانی و بازسازی و برنامه ریزی برای امید به آینده امکان پذیر و شدنی است.
وی در ادامه به مهم ترین اقدامات برای افزایش تاب آوری اجتماعی اشاره کرد: اولین و مهم ترین نقش مسوولان باید جلب اعتماد مردم باشد و اگر مسوولی قول به کمک و پرداخت خسارات می دهد، این کار را عملی کند. از طرفی، در این مواقع با مردم همدلی و همراهی کنیم نه مثل استاندار خوزستان، به شخصی که خانه و زندگی اش را آب برده است و عصبانی است به طور توهین آمیز صحبت کنیم. در صورتی که مسوولان باید خشم و عصبانیت مردم را درک کنند و این گام اول در مواقع بحرانی است.
در گام دوم مردم باید به طور عملی و واقعی کمک کنند و سیل زدگان به این درک برسند که مردم به آنان کمک می کنند و حتی وقتی ما کنسروی برایشان می فرستیم، بدانیم که به دست آنان می رسد. کسانی که در چنین بحرانی اند باید احساس کنند که تنها نیستند بلکه 80 میلیون نفر جمعیت از آنان حمایت می کنند. این احساسی که کمک می شود، تاب آوری مردم را بالا می برد. مهم این نیست که یک روزه یک خانه دو طبقه بسازی مهم این است که چادر را با عشق برایشان بزنیم.
نکته بعدی، مداخله موثر روانشناسان است، به خصوص روانشناسانی که دوره های مدیریت بحران های روانی را دیده اند، الان باید سریعا ورود کنند و امید به زندگی و آینده را به مردم بدهند و شرایط روانی را فراهم کنند. 
در اقدام بعدی، افضل دانستن مسائل داخلی است یعنی سیاست گذاران و برنامه ریزان بگویند که به طور موقتا فضاهای سیاست های خارجی و دیگر را کنار می گذاریم و تمام انرژی و توان را روی خوزستان، لرستان، گلستان و هر جا که خسارت های سنگینی داشته می گذاریم. 
این روان شناس اجتماعی از لزوم آموزش تاب آوری در آموزش و پرورش گفت: متاسفانه آموزش و پرورش 16 هزار ساعت وقت را از بچه های مردم می گیرد، دریغ از 16 ساعت که بخواهد مهارت های فردی و اجتماعی را یاد دهد. یکی از آنان مقوله تاب آوری است که این قابلیت را دارد تا در کتاب های درسی گنجانده و آموزش داده شود و باید این اتفاق بیافتد و از طریق انجمن اولیا و مربیان، والدین کم آگاه را آگاه کنیم تا در خانه تاب آوری خودشان و فرزندانشان را افزایش دهند. آموزش و پرورش اگر این کار را انجام نمی دهد از نقیضه های دستگاه تعلیم و تربیت ما است.

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار